ONZE GESCHIEDENIS
VZW Huize Sint-Vincentius ontleent zijn naam aan de stichtende congregatie van de zusters van Sint-Vincentius a Paolo te Deinze. Deze zusters startten in 1903 met de opvang van de eerste kinderen in Zelem. In de loop der jaren evolueerde deze opvang tot een professioneel dienstencentrum, dat een brede waaier aan hulpverleningsmogelijkheden ten dienste stelt van de samenleving binnen het kader van de Integrale Jeugdhulp.
Aanvankelijk werden begin vorige eeuw kinderen in familiaal verband opgevangen in de woning van de zusters. Spoedig steeg het aantal kinderen en moest men uitkijken naar nieuwe huisvesting en werd er een vleugel aan het klooster bijgebouwd.
Tegen eind WO I vingen de zusters 270 wezen op en waren zij genoodzaakt een tweede en derde vleugel aan het klooster bij te bouwen.
In 1961 was de eerste woning klaar in de Dorpsstraat. Er werd meer aandacht geschonken aan de affectieve band tussen broers en zussen, waardoor de leefgroepen familiaal gemengd werden. Tien jaar later, in 1971, werden 2 nieuwe paviljoenen gebouwd voor 2 leefgroepen, 'Pallieters' en 'Paviljoen' genoemd. In dat jaar werd de beslissing genomen dat jongens van 14 jaar of ouder verdere opvang konden genieten. In 1973 werden bijkomend 2 gebouwen ingericht als leefgroep. In 1975 werden in de Thibautstraat de leefgroepen 'Thibauters' en 'Jonathan’ gebouwd. Later verhuisde leefgroep ‘Jonathan’ naar Diest en kreeg de leefgroep in Zelem de naam ‘Pardoes’.
In 1978 werd de huidige VZW Huize Sint-Vincentius opgericht.
In 1979 werd gestart met een jongensgroep voor adolescenten, als experiment voor de duur van 1 jaar. Dit werd nadien positief geëvalueerd en uitgebreid tot een permanent opvoedingssysteem. In 1980 werd er in navolging een gelijkaardige groep voor meisjes opgericht, leefgroep Jonathan.
In deze periode besloot de VZW tot een verdere decentralisatie van de werking. Nieuwe initiatieven of gebouwen werden niet meer op de campus gebouwd, doch oordeelkundig ingeplant in huizen in de rij in de regio teneinde de integratie van de jongeren en de netwerking te bevorderen. De volgende jaren werden 3 leefgroepen verplaatst naar locaties in Diest.
Conform de evoluties in de sector, startte VZW Huize Sint-Vincentius in 1989 met een semi-ambulante werking. Twee dagcentra werden in de steigers gezet. Dagcentrum ' 't Spant' te Sint-Truiden startte in 1989, dagcentrum 'Transit' te Aarschot opende zijn deuren in 1990.
Een eerste aanzet tot ambulante werking werd reeds in 1985 uitgebouwd door het aanbod van 'Begeleid Zelfstandig Wonen'. Dit werd verder versterkt door de oprichting van de ambulante dienst 'Thuisbegeleidingsdienst Oost-Brabant' in 1998.
Geleidelijk werd ook de werking van de residentiële voorziening uitgediept en gedifferentieerd.
Zo werden de leefgroepwerking en het begeleid zelfstandig wonen vanuit de residentiële werking verruimd met studiotraining en nazorg. De organisatie installeerde in elke leefgroep voor adolescenten 2 studio’s, waarin de jongeren zich kunnen voorbereiden op een zelfstandig leven, steeds in de directe nabijheid van begeleiding.
In 2003 vierde VZW Huize Sint-Vincentius op luisterrijke wijze met diverse festiviteiten zijn honderdjarig bestaan. Op residentieel vlak werd in 2006 de studiowerking verder uitgebreid via de ingebruikname van een nieuw gebouw met 5 studio's voor zelfstandigheidstraining van adolescente jongens. Deze studio's maken deel uit van de werking van de leefgroep 'Toppunt'.
Het derde dagcentrum ‘De Bareel’ werd op 01 november 2007 in Beringen geopend. Twee jaar later, in september 2009, kon onze organisatie opnieuw een uitbreiding realiseren voor residentieel verblijf van 10 adolescente jongens en meisjes in een nieuwe leefgroep te Sint-Truiden met de naam ‘Karmijn’.
Een nieuwe erkenning werd op 1 november 2011 gerealiseerd door de start van ‘RAAT’, een bijkomende residentiële voorziening categorie 1-bis voor meisjes met een capaciteit van 10 begeleidingsplaatsen.
‘RAAT’ is een kamer- en studiotrainingscentrum voor adolescente meisjes vanaf 16 jaar. Het centrum biedt een flexibele en gedifferentieerde hulpverlening op maat, met veel aandacht voor contextbegeleiding. Hiermee samenhangend werd op 1 november 2011 de huidige residentiële voorziening, waar alle andere leefgroepen deel van uitmaken, ‘Meander’ gedoopt. ‘Meander’ beschikt dan over een capaciteit van 90 residentiële begeleidingsplaatsen, verspreid over 8 leefgroepen. Leefgroep ‘Toppunt’ maakt hier geen deel meer van uit gezien het werd omgebouwd naar de nieuwe voorziening ‘RAAT’.
De afgelopen jaren kende de sector Jeugdhulp ingrijpende veranderingen. Op initiatief van het Agentschap Jongerenwelzijn startte op 1 januari 2013 het "Experimenteel modulair kader", waarbij de wijzigingen in het landschap van de jeugdhulpverlening werden voorbereid. Vzw Huize Sint-Vincentius stapte van meet af aan mee in dit project, waarbij we gebruik maakten van de kansen om de organisatie geleidelijk aan op een andere manier vorm te geven in functie van een betere dienstverlening aan onze cliënten. Kort nadien werd op 1 maart 2014 de “Integrale Jeugdhulp” een feit. Hierdoor wordt de jeugdhulpverlening over de verschillende sectoren heen duidelijker en komen jongeren en gezinnen makkelijker bij de gepaste hulpverleningsvorm terecht.
Deze evoluties in het landschap van jeugdhulpverlening en ons eigen intern reorganisatieproces resulteerden op 1 september 2014 in een nieuwe structuur van onze organisatie. In plaats van een opdeling volgens hulpverleningsvorm (residentieel, dagcentrum, ambulant), bieden we nu in vier verschillende regio’s clusters van divers samengestelde hulpverleningsmodules aan.
De organisatie werd gestructureerd in 3 regio's + Raat :
- Regio Oost-Brabant, met 24 modules contextbegeleiding die rechtstreeks toegankelijk zijn (de vroegere Thuisbegeleidingsdienst Oost-Brabant); een afdeling met contextbegeleiding in combinatie met dagbegeleiding in groep (dagcentrum Transit te Aarschot), eveneens rechtstreeks toegankelijk en 3 afdelingen waarin de modules contextbegeleiding in combinatie met de module verblijf wordt aangeboden (de leefgroepen het Anker, Jonathan en de Sijsjes in Diest). De afdelingen met het aanbod verblijf zijn niet rechtstreeks toegankelijk.
- Regio West-Limburg, bestaande uit 4 modules contextbegeleiding (rechtstreeks toegankelijk), een afdeling met contextbegeleiding in combinatie met dagbegeleiding in groep (dagcentrum De Bareel te Beringen), eveneens rechtstreeks toegankelijk en 3 afdelingen met contextbegeleiding in combinatie met verblijf (leefgroepen Thibauters, Pallieters en Strapats in Zelem). De afdelingen met het aanbod verblijf zijn niet rechtstreeks toegankelijk.
- Regio Zuid-Limburg met 4 modules contextbegeleiding (rechtstreeks toegankelijk), en een afdeling met contextbegeleiding in combinatie met dagbegeleiding in groep (dagcentrum ’t Spant te Sint-Truiden), eveneens rechtstreeks toegankelijk en 2 afdelingen contextbegeleiding in combinatie met verblijf (leefgroepen Karmijn en Karakt te Sint-Truiden). De afdelingen met het aanbod verblijf zijn niet rechtstreeks toegankelijk.
- RAAT: een centrum met een flexibel aanbod van contextbegeleiding, kamertraining en contextbegeleiding in functie van autonoom wonen voor 12 meisjes met een complexe hulpverleningsachtergrond en hun belangrijkste contextfiguren. Deze afdeling is in Zelem gelegen.
Samen met de reorganisatie werden de leefgroepen ‘Paviljoen’ en ‘Pardoes’ samengebracht in een afdeling met de nieuwe naam ‘Strapats’ binnen de infrastructuur die voorheen door ‘Pardoes’ gebruikt werd. Hierdoor verschoven er 10 plaatsen voor contextbegeleiding in combinatie met verblijf van Zelem naar Sint-Truiden en startte daar op 1 september 2014 de nieuwe afdeling ‘Karakt’ voor jongens en meisjes vanaf 12 jaar.
Op 1 juni 2016 startte het project Alfabet n.a.v. de vluchtelingencrisis in Europa. Alfabet is een leefgroep voor niet-begeleide minderjarige vreemdelingen (NBMV). Vanuit Fedasil worden de meest kwetsbaren onder de NBMV in onze kleinschalige residentiële leefgroep geplaatst als alternatief voor een collectief opvangcentrum. Het doel is deze jongeren opvang, rust en veiligheid te bieden in afwachting van meer duidelijkheid rond hun situatie en toekomstperspectief.
Een paar jaar na de opstart, ontvangt de afdeling RAAT op 1 januari 2017 het CANO-label. CANO staat voor Centrum voor Actieve Netwerkontwikkeling en Omgevingsondersteuning en richt zich op adolescenten én hun leefomgeving, die kampen met zware problemen op diverse vlakken (persoonlijk, in gezin, familie, vrienden, vrije tijd, opleiding / werk, hulpverlening, huisvesting, ...) en die een lange voorgeschiedenis in de hulpverlening kennen. De afdeling werd ook uitgebreid met 5 modules contextbegeleiding kortdurend intensief (CBKI) voor Limburgse meisjes die tijdelijk in een gemeenschapsinstelling verblijven en 1 module dagbesteding voor jongeren die tijdelijk niet naar school gaan. Met de bijkomende modules werd het huidige aanbod herbekeken en aangepast aan de praktijk
Tijdens de zomer van 2018 opent gemeenschapshuis Toekomst 18 te Sint-Truiden voor de eerste bewoners. Dit project komt er n.a.v. de toenemende vraag van jongvolwassenen om langer vast gehouden te worden op hun weg naar zelfstandigheid in combinatie met een woonnood van vele jeugdhulpverlaters. Als organisatie wilden we met deze vorm van wonen een antwoord geven op deze noden. Vanaf 1 januari 2019 wordt (een deel van) de capaciteit van dit gemeenschapshuis erkend onder de typemodule kleinschalige wooneenheden.
Niet alleen met Toekomst 18 zetten we in op gefaseerde uitstroom uit de jeugdhulp, maar ook met de expliciete beleidskeuze om de in onze organisatie beschikbare ambulante modules merendeels in te zetten voor uitstroom, kiezen we voor continuïteit in lopende begeleidingstrajecten.
De laatste jaren zetten we ook meer en meer in op de verbondenheid met de maatschappij door de versterking van het niet-professionele netwerk van jongeren en hun gezin. Vrijwilligers vinden almaar meer hun weg naar onze afdelingen, ter ondersteuning van de werking, als steunfiguur voor individuele jongeren en/of om hun talent in te zetten i.k.v. dagbesteding. Voor de bewoners van Toekomst 18 gaan we hierin nog een stapje verder door expliciet via burgerinitiatieven in te zetten op vrijwilligers die naast de jongvolwassenen staan en die (bij voorkeur) ook betrokken blijven wanneer zij de jeugdhulp verlaten.
De praktijk van alledag bracht ons tot een hertekening van de organisatiestructuur begin 2019. Afdelingen Raat, B-team Raat en Jonathan staan immers allen in voor de begeleiding van meisjes met een complexe hulpverleningsachtergrond, waardoor we deze afdelingen graag 'korter' bij elkaar brengen om expertisedeling te bevorderen. Daarnaast kenmerkt ook leefgroep Alfabet zich door een specifieke doelgroep met een complex vluchtverhaal, nl. niet begeleide minderjarige vreemdelingen. We kozen ervoor om deze afdelingen onder te brengen in een 'nieuwe regio', genaamd Libra (verwijzend naar de werkingsregio waarin zij actief zijn, nl. Limburg en Vlaams-Brabant).
Daardoor bestaat onze organisatie sinds 2019 uit 4 regionale eenheden, nl. regio Oost-Brabant, regio West-Limburg, regio Zuid-Limburg en regio Libra.
De nauwe samenwerking van Jonathan met Raat als CANO-afdeling, en de evolutie in de doelgroep naar meisjes met diverse problemen en kwetsuren, vereisten een herschikking van het hulpverleningsaanbod. Sinds januari 2020 beschikt Jonathan over 4 ambulante modules contextbegeleiding, naast 6 intensieve contextmodules gekoppeld aan 6 verblijfsmodules. De ambulante contextmodules zijn eveneens intensief inzetbaar. Daarnaast krijgt Jonathan een ondersteunende module bij. Hierop kan een beroep gedaan worden om een alternatieve dagbesteding te zoeken voor deze meisjes die (tijdelijk) niet naar school kunnen gaan. In september van datzelfde jaar verhuisde de leefgroep naar een woonomgeving die meer veiligheid kon bieden voor deze meisjes, nl. in het meer landelijke Herk-de-Stad. In 2020 engageert vzw Huize Sint-Vincentius zich om een hulpverleningsaanbod te doen naar (vermoedelijke) slachtoffers van tienerpooiers. We stellen dit aanbod open voor 3 meisjes. De begeleiding kan aangereikt vanuit de diverse modules (verblijf, contextbegeleiding kortdurend intensief, CBAW, KWE, …) die de organisatie intussen rijk is en dit afhankelijk van de noden van het meisje.
Onze samenwerking met Huize Levensruimte in functie van alternatieve dagbesteding werd in 2020 geformaliseerd door de vorming van één team, ADKRA. ADKRA is een intitiatief opgericht binnen Huize Levensruimte, dat via spel, beweging en artistieke activiteiten de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen en jongeren wil stimuleren, dit vanuit verschillende pijlers (academie, adventure en artistiek). Sinds 2020 is alternatieve dagbesteding als vierde pijler toegevoegd. Alternatieve dagbesteding richt zich tot jongeren die (tijdelijk moeilijk of geen aansluiting vinden op school, werk, ...) Door hen een veilige experimenteerruimte aan te bieden krijgen ze de kans eigen talenten en krachten (terug) te vinden. Het uiteindelijke doel is om weer perspectief te bieden richting school, werk, opleiding, ...
In 2022 sluit het gemeenschapshuis Toekomst 18 aan bij de regio Libra. We krijgen volgende regionale indeling :
- Regio Oost-Brabant, bestaande uit een contextteam voor begeleiding aan huis, dagcentrum Transit te Aarschot, leefgroepen Sijsjes en Anker te Diest.
- Regio West-Limburg, bestaande uit een contextteam voor begeleiding aan huis, dagcentrum Bareel te Beringen en 3 leefgroepen Pallieters, Thibauters en STrapats te Zelem.
- Regio Zuid-Limburg, bestaande uit een contextteam voor begeleiding aan huis, dagcentrum 't Spant, 2 leefgroepen Karakt en Karmijn te Sint-Truiden
- Regio Libra, bestaande uit CANO-afdelingen Raat en B-team Raat te Zelem, leefgroep Jonathan te Herk-de-Stad, leefgroep NBMV Alfabet te Zelem, Toekomst 18 te Sint-Truiden en team dagbesteding ADKRA
Daarnaast worden in 2022 2 modules Kleinschalige Wooneenheden van Toekomst18 uitsluitend voorzien voor niet-begeleide minderjarige vluchtelingen. Deze 2 modules zijn toegekend in projectstatuut vanaf 1 januari tot en met 31 december 2022. Omwille van een actuele nood aan KWE-modules voor deze doelgroep werden vanaf 1 mei nog eens 3 modules in projectfase toegekend. Deze 3 modules worden aangeboden op de Turnhoutsebaan 1 te Diest onder de naam 'Omega'.
In datzelfde jaar profileerde het B-team van Raat zich als een afzonderlijke entiteit en gaf zichzelf een nieuwe naam, nl. Grip.
Vzw Huize Sint-Vincentius heeft roots die teruggaan tot 1903. Heel wat kinderen en jongeren brachten een kleinere of langere periode van hun kindertijd of jeugd door in een afdeling van onze organisatie. Het gebeurt regelmatig dat we gecontacteerd worden door ex-cliënten die, in tussentijd als (jong-)volwassene, meer willen weten over hun eigen geschiedenis in onze organisatie. Vaak krijgen we te horen dat zij naar deze periode met erkenning en waardering terugkijken. Helaas zijn er ook getuigenissen die verhalen over minder mooie ervaringen. We vinden het belangrijk een luisterend oor te bieden voor al deze verhalen en erkenning te geven aan ieders getuigenis. Elk verhaal kan ons immers helpen om onze opdracht telkens op een betere manier uit te voeren. We volgen de regelgeving met betrekking tot bewaring van informatie over jongeren die in onze organisatie begeleid werden. De regelgeving , van toepassing tot voorjaar 2019, stelde dat informatie vernietigd diende te worden 5 jaar na meerderjarigheid (dus van zodra een jongere 23 jaar wordt). In tussentijd is deze leeftijdsgrens voor bewaring opgeschoven naar 35 jaar (Besluit van de Vlaamse Regering betreffende de erkenningsvoorwaarden en de subsidienormen voor voorzieningen in de jeugdhulp van 9 april 2019). Soms kunnen we dus nog informatie terugvinden, maar we zijn ook vaak getuige van teleurstelling wanneer iemand na deze referentieleeftijden komt aankloppen en er niets meer terug te vinden is. Af en toe is er nog een medewerker in dienst die in die periode betrokken was bij het begeleidingstraject en kan deze helpen herinneringen op te halen. Al wie in het verleden door onze organisatie begeleid werd en vragen heeft over deze periode of gewoon graag nog eens op bezoek komt, kan contact opnemen via dienstencentrum@huizesintvincentius.be. We nemen dan contact op met jou en bekijken op welke manier we je verder kunnen helpen. |
---|